Tất tần tật về khám thai định kỳ mẹ bầu cần ghi nhớ

Trong quá trình mang thai, để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh và sinh con thuận lợi, các mẹ nên chuẩn bị và thực hiện theo đúng lịch khám thai định kỳ mà các bác sĩ tham vấn. Bên cạnh khám thai, các bác sĩ sẽ hướng dẫn bổ sung dinh dưỡng phù hợp cũng như thực hiện các xét nghiệm, sàng lọc cần thiết.

Các phương pháp khám thai hiện nay 

Trong suốt quá trình mang thai, mẹ bầu sẽ phải thực hiện những lần thăm khám định kỳ với những phương pháp sau đây. 

• Siêu âm trong thai kỳ

Siêu âm sử dụng sóng âm thanh tần số cao để tạo ra hình ảnh của các cơ quan nội tạng. Siêu âm được thực hiện trong thai kỳ để kiểm tra sự phát triển bình thường của thai nhi. Siêu âm có thể được thực hiện ở nhiều thời điểm khác nhau trong suốt thai kỳ.

Có hai cách siêu âm:

• Siêu âm ổ bụng
• Siêu âm đầu dò qua âm đạo

Một số loại kỹ thuật hình ảnh siêu âm:

+ Siêu âm 2D cho một hình ảnh phẳng về khu vực được siêu âm.

+ Siêu âm 3D cho hình ảnh 3D về khu vực siêu âm. 

+ Siêu âm 4D cho phép nhìn thấy thai nhi di chuyển trong thời gian thực. 

• Xét nghiệm máu trong thai kỳ

Sự kết hợp giữa siêu âm thai và xét nghiệm máu mẹ có thể giúp tìm ra nguy cơ thai nhi có những dị tật bẩm sinh nhất định. Các xét nghiệm sàng lọc có thể được sử dụng một mình hoặc với các xét nghiệm khác.

+ Xét nghiệm siêu âm cho độ mờ da gáy của thai nhi trong 3 tháng đầu. 

+ Xét nghiệm huyết thanh mẹ trong 3 tháng đầu đo 2 chất được tìm thấy trong máu của tất cả phụ nữ mang thai:

• Sàng lọc protein huyết tương liên quan đến thai kỳ (PAPP-A). Đây là một loại protein được tạo ra bởi nhau thai trong thời kỳ đầu mang thai. Mức độ bất thường có liên quan đến nguy cơ cao hơn đối với các vấn đề về nhiễm sắc thể.
• Tuyến sinh dục ở người (hCG). Đây là một loại hormone được tạo ra bởi nhau thai trong thời kỳ đầu mang thai. Mức độ bất thường có liên quan đến nguy cơ cao hơn đối với các vấn đề về nhiễm sắc thể.

+ Xét nghiệm sàng lọc trước sinh trong 3 tháng giữa thai kỳ thường được thực hiện bằng cách lấy mẫu máu của mẹ trong khoảng từ tuần thứ 15 đến 20 của thai kỳ. 

• Chọc ối trong thai kỳ

Chọc dò ối là một xét nghiệm lấy một mẫu nhỏ nước ối thường được chỉ định từ tuần thứ 15 đến thứ 20 của thai kỳ nhằm mục đích:

• Chẩn đoán các vấn đề về nhiễm sắc thể và các khuyết tật ống thần kinh mở (ONTDs) như tật nứt đốt sống;
• Hoặc tìm kiếm các vấn đề và rối loạn di truyền khác.

• Lấy mẫu lông nhung màng đệm (CVS)

Lấy mẫu lông nhung màng đệm (CVS) là một xét nghiệm tiền sản liên quan đến việc lấy một mẫu của mô nhau thai. Mô này thường có vật liệu di truyền giống như thai nhi.

Nó có thể được kiểm tra các vấn đề về nhiễm sắc thể và một số vấn đề di truyền khác. Xét nghiệm cũng có thể tìm kiếm các vấn đề và rối loạn di truyền khác. CVS thường được thực hiện trong khoảng từ tuần thứ 10 đến tuần thứ 13 của thai kỳ.

• Theo dõi tim thai 

Càng về giai đoạn sau của thai kỳ và trước khi sinh, bác sĩ sẽ theo dõi nhịp tim của thai nhi và các chức năng khác.

Nhịp tim thai trung bình là từ 110 đến 160 nhịp mỗi phút. Nó có thể thay đổi khi thai nhi đáp ứng với các điều kiện trong tử cung. Nhịp tim thai bất thường có thể có nghĩa là thai nhi không nhận đủ oxy hoặc có vấn đề khác. Nó cũng có thể có nghĩa là cần phải cấp cứu hoặc sinh mổ.

• Xét nghiệm dung nạp glucose 

Xét nghiệm dung nạp glucose thường được thực hiện theo lịch khám thai từ tuần 24 đến 28 của thai kỳ nhằm đo lượng đường (glucose) trong máu thai phụ. Nồng độ glucose bất thường có thể là một dấu hiệu của bệnh tiểu đường thai kỳ.

Vì sao mẹ bầu cần tuân thủ khám thai định kỳ?

Khám thai định kỳ là một việc làm vô cùng cần thiết đối với mỗi thai phụ bởi những lợi ích mà nó mang lại. Cụ thể như sau: 

– Giúp thai phụ biết được thai nhi đang phát triển như thế nào.

– Mẹ bầu sẽ được bác sĩ giải đáp các thắc mắc có liên quan đến thai kỳ, tư vấn chế độ dinh dưỡng cũng như một số điều cần tránh để đảm bảo có một thai kỳ thuận lợi.

– Thực hiện một số xét nghiệm giúp phát hiện bất thường ở thai nhi hoặc sức khỏe thai phụ từ đó có hướng giải quyết hiệu quả.

– Giảm thiểu nguy cơ thai lưu hoặc co bất thường.

Các mốc khám thai định kỳ 

Theo chuyên gia, dưới đây là các mốc khám thai quan trọng nhất định không thể bỏ qua:

• Mốc thứ nhất – sau khi chậm kinh 1 tuần

Sau khi chậm kinh một tuần được xem là một trong các mốc khám thai quan trọng mà mẹ bầu không nên bỏ qua. Nếu sau khi chậm kinh 1 tuần và đã dùng que thử thai cho kết quả 2 vạch thì tốt nhất nên đi khám thai để biết tuổi thai, để xem thai đã vào tử cung chưa.

• Mốc thứ 2- tuần thai thứ 7 hoặc 8

Đây là thời điểm mà thông qua siêu âm mẹ bầu sẽ biết được tim thai có hay chưa, kích thước túi ối như thế nào, chiều dài phôi có phát triển tương xứng với tuổi thai không. 

Mặt khác cũng trong lần khám thai này mẹ bầu cũng sẽ được làm xét nghiệm máu, thử nước tiểu để xem có thiếu sắt, canxi hay thiếu máu không, nhờ đó mà bác sĩ có hướng để tư vấn đơn thuốc phù hợp.

• Mốc thứ 3 – tuần thai thứ 11 đến 13

Đây là một trong các mốc khám thai quan trọng tuyệt đối không nên bỏ qua bởi nó giúp sàng lọc dị tật bẩm sinh và đo độ mờ da gáy ở thai nhi. Thời điểm này bác sĩ sẽ tư vấn mẹ bầu làm xét nghiệm Double test để tính toán nguy cơ thai nhi mắc hội chứng Down ở giai đoạn sớm của thai kỳ. Xét nghiệm cho kết quả tốt nhất từ tuần 12 – tuần 13.

• Mốc thứ 4 – tuần thai thứ 16 đến 18

Thông qua siêu âm ở mốc khám thai này bác sĩ có thể phát hiện các bất thường về hình thái của thai nhi để đưa ra biện pháp can thiệp kịp thời như: dị dạng cơ quan, hở hàm ếch, sứt môi,… Ngoài ra, mẹ bầu cũng sẽ được tư vấn làm xét nghiệm sàng lọc Triple test để dự đoán nguy cơ Down cũng như bất thường nhiễm sắc thể ở thai nhi.

• Mốc thứ 5 – tuần thai thứ 22 đến 24

Trong lần khám thai này bác sĩ có thể đánh giá được các dị tật bẩm sinh ở các cơ quan như phổi, tim,… và sự phát triển chung của thai nhi để đưa ra tư vấn phù hợp cho mẹ bầu.

• Mốc thứ 6 – tuần thai thứ 26 đến 30

Thường thì khi thai nhi ở trong khoảng 26 – 30 tuần bác sĩ sẽ yêu cầu thai phụ siêu âm 4D để phát hiện dị tật muộn, kiểm tra lại một số cơ quan để đánh giá sự phát triển của thai nhi. Đây cũng là lúc mẹ bầu cần làm nghiệm pháp dung nạp glucose để biết mình có bị tiểu đường thai kỳ hay không. 

Muốn có được kết quả xét nghiệm chính xác mẹ bầu cần nhịn ăn theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, uống nước đường và lấy máu 3 lần, mỗi lần lấy máu cách nhau 1 tiếng. Ngoài ra, mẹ bầu còn được bác sĩ cho tiêm mũi phòng uốn ván.

• Mốc thứ 7 – tuần thai thứ 32

Dị tật thai nhi cũng sẽ được xác định lần cuối thông qua siêu âm 4D ở tuần thai thứ 32. Bác sĩ sẽ khám tổng quát cho mẹ, theo dõi doppler động mạch rốn và não của thai nhi, động mạch tử cung của mẹ. 

Ngoài ra, ngôi thai cũng sẽ được xác định để tiên lượng cho cuộc sinh sắp tới. Những mẹ bầu cần tiêm 2 mũi uốn ván thì sẽ được tiêm mũi số 2 ở lần khám thai này.

• Mốc thứ 8 – tuần thai thứ 35 hoặc 36

Trong các mốc khám thai quan trọng thì ở lần này thai phụ cần chạy máy  Monitor sản khoa để ghi nhận cơn co tử cung cũng như sự thay đổi của tim thai. Ngoài ra, khi siêu âm bác sĩ còn dự báo cân nặng thai nhi khi sinh, kiểm tra tình trạng dây rốn và nước ối xem có đảm bảo an toàn cho bé hay không. Bắt đầu từ đây, mỗi tuần hay bất kỳ khi nào bị đau bụng hay ra máu thai phụ cũng cần đến bệnh viện để kiểm tra đều đặn.

Những chia sẻ về các mốc khám thai quan trọng trên đây hy vọng sẽ giúp mẹ bầu chuẩn bị tốt hơn cho thai kỳ của mình. Nếu còn thắc mắc nào khác liên quan đến quá trình thai nghén các bạn có thể liên hệ tổng đài Hotline: 0888.069.990 để nhận được sự giải đáp cặn kẽ và các thông tin vô cùng hữu ích từ chuyên viên y tế của phòng khám Đa khoa Nguyễn Trãi. 

Bác sĩ chuyên khoa I Phụ Sản Nguyễn Thị Minh Cúc - Công tác tại Bộ Tư Lệnh Không Quân

Bác Sĩ Chuyên Khoa II Nguyễn Quang Cừ – Nguyên Trưởng phòng khám Tiết niệu sinh dục Bệnh viện Việt Đức:

Thạc sĩ, Bác sĩ chuyên khoa II – Ngoại chung, Nguyễn Bá Dương - Hội viên hội phẫu thuật ngoại khoa Việt Nam

Bác sĩ chuyên khoa Ngoại Lê Mạnh Cường - Công tác tại Khoa khám bệnh Tổng hợp – Bệnh viện Hòe Nhai

Bác sĩ chuyên khoa cấp I Đào Thanh Hóa - Nguyên trưởng phòng cấp cứu khoa ngoại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Bungari

Máy laser bán dẫn

Máy vật lý trị liệu bằng nhiệt HA 100

Máy vật lý trị liệu bằng ánh sáng hồng ngoại

Máy vật lý trị liệu tiền liệt tuyến bằng sóng ngắn

Máy phục hồi chức năng sinh lý

Máy lấy tinh trùng

Gói khám ưu đãi phụ khoa

Gói khám ưu đãi bệnh xã hội nữ

Gói khám ưu đãi nam khoa

Gói khám ưu đãi sức khỏe sinh sản nam

Gói khám ưu đãi bệnh xã hội nam